Stosunki między pracownikiem a pracodawcą określa umowa o pracę (tu rozumiana jako jakakolwiek forma umowy, również umowa o dzieło czy umowa zlecenie) przez nich zawarta, a szerzej – kodeks pracy. Określa on między innymi, iż pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi pensję w ustalonym terminie, nie rzadziej niż raz w miesiącu, z dołu, czyli za okres miniony, najpóźniej do 10 dnia miesiąca kolejnego. Co jednak zrobić, by tak się działo?
Znaj swoje prawa
Już starożytni mówili, że ignorantia iuris nocet – nieznajomość prawa szkodzi. Jeśli wiesz, że państwo ze swoim systemem prawnym jest po twojej stronie i masz świadomość, o co i w jaki sposób możesz się ubiegać, to w odpowiednim momencie i w odpowiedni sposób upomnisz się o wypłatę wynagrodzenia.
Choć nie warto pracodawcy grozić, to jednak przypomnienie mu, że możesz pociągnąć go do odpowiedzialności karnej może mieć zbawienne dla twojej wypłaty skutki. Pewność siebie oparta na znajomości swoich praw i obowiązków jest kluczem do wychodzenia zwycięsko z tego typu sporów.
Zabezpiecz się
Niezależnie od tego, czy ostatecznie sprawa wyląduje w sądzie, czy uda się ją rozwiązać w inny sposób, bardzo istotne będą dowody świadczące o tym, że pracodawca nie wypłacił ci wszystkiego, co powinien. Dlatego:
- Zadbaj o to, by w umowie określono jak często i w jaki sposób pracodawca będzie wypłacał ci wynagrodzenie oraz na jakiej podstawie będziecie wyliczać jego wysokość.
- Zapisuj godziny, które spędzasz w pracy, miej świadków lub dowody, na to, że faktycznie pracowałeś w danych dniach przez określony czas – jest to ważne zwłaszcza w przypadku nadgodzin czy pracy płatnej za godziny, ale wykonywanej ‘przez tyle czasu, ile trzeba, by wykonać zadanie’. Pozwoli to na rzetelne wyznaczenie wysokości wynagrodzenia, które ci się należy.
- Każdą przyjętą od pracodawcy kwotę potwierdzaj podpisem, wymagaj tego również od pracodawcy – w ten sposób unikniesz sytuacji, w której pracodawca stwierdzi, że ‘przecież już zapłacił’.
- Nie zgadzaj się na naciągnięcia i nadużycia. Jeżeli masz do pracodawcy zaufanie i po długim czasie pracy zdarzy się problem z wypłatą, porozmawiaj z szefem, jednak jeśli podobne kłopoty zdarzają się notorycznie – nie bój się wyciągnąć konsekwencji, choćby i na drodze prawnej.
Podjęcie kroków zabezpieczających nic nie kosztuje ani nie jest niczym złym – wręcz przeciwnie, może ci przynieść uznanie w oczach współpracowników czy samego pracodawcy – a pozwoli na proste i skuteczne ubieganie się o wypłatę pełnego wynagrodzenia.
Walcz o swoje
Nie bój się zapytać o poradę prawnika. Jeśli pracujesz za granicą, na przykład w Anglii, powinieneś poszukać kogoś, kto zna angielskie prawo pracy, a jednocześnie włada twoim językiem – wbrew pozorom jest taki prawników bardzo dużo, zwłaszcza w krajach europejskich będących popularnymi destynacjami emigracji zarobkowej Polaków. Pamiętaj, że jako pracownik, jesteś chroniony przez prawo i państwo oraz że nie poniesiesz kosztów sądowych albo poniesiesz ich niewielką część.
